Kapı
."ATA" LAFINI SEVMEZDI
Ataturk" hitabini ilk kez donemin Turk Dil Kurumu Baskani bir
konusmasinda
kullanmis, Mustafa Kemal de cok begenerek soyadi olarak almisti.Kendisine
Ata" diye hitap edilmesinden hic hoslanmazdi.
2.EN SEVDIGI YEMEK
Manastir Askeri Lisesi yillarindan kalan bir aliskanlikla hayati boyunca
en
sevdigi yemek kuru fasulye ve pilav olarak kaldi. Tatliya duskun degildi
ama
cani istediginde cok sevdigi gul recelini tercih ederdi.
3.EN BUYUK HAYALI DUNYA TURUNA CIKMAKTI
Omru yetseydi bir dunya turuna cikip Turk dili ve tarihi uzerindeki
calismalarini genisletmek en buyuk hayaliydi.
4.BASUCU KITABI "CALIKUSU" YDU.
Binlerce kitabi vardi.Ama bunlarin arasinda bir tanesini hayati boyunca
hatta cephede bile basucundan ayirmadi. Resat Nuri Guntekin'in unlu
Calikusu" romanini hep yaninda tasir, her gun rastgele bir yerinden
acar,
birkac sayfa okurdu.
5.KABUL SALONUNDAKI AT YAVRUSU
Atlardan sonra en sevdigi hayvan kopekti. "Fox" adini verdigi kopegi,
Gazi`nin yataginin ayak ucunda uyurdu. Hayvanlara duskunlugu o dereceydi
ki
bir gun misafirlerinin de gorebilmesi icin yeni dogmus bir tayla
annesinin
Cankaya Kosku kabul salonuna getirilmesini bile emretmisti.
6.TAM BIR SALON ADAMI
En sevdigi dans valsti. Muzik zevki cesitlilik gosteriyordu.Klasik Bati
muzigi disinda Anadolu ezgilerini de severek dinlerdi.
7.GOMLEKLERININ TUMU BEYAZDI
Gomleklerinin hepsi beyazdi. Bu gomlekler ilk yillarda Isvicre`de ozel
olarak dikilirken sonra yerli mali kullanma kampanyasina onculuk
edebilmek
icin Beyoglu`nda bir terziye diktirilmeye baslanmisti.
8.DOLABINDA LACIVERTE YER YOKTU
Takim elbiselerinin tasarimlarini hep kendisi cizerdi.Lacivert takim
giymeyi
sevmezdi.
9.OLCULERI
Boyu 1.74 idi.Hayatinin son donemlerine kadar 76 olan kilosu hastaliginin
ilerlemeye baslamasiyla 46'ya kadar dusmustu. 43 numara siyah rugan
ayakkabi
giyerdi.
10.RUMELI SIVESI
Ozenli ve temiz bir Turkce konusurdu. Ancak bazi kelimeleri Rumeli
sivesiyle
telaffuz ederdi.
11.HAZIN BIR HIKAYE
Hayatinda bir donem cok onemli yer tutan Mustafa Kemal`in evlenmesinden
sonra hayatina trajik bir sekilde son veren Fikriye Hanim`in mezarinin
nerede oldugu bilinmiyor.
12.CUMHURBASKANLIGINDAN SIKILIYORDU.
Hayatinin cogunu gecirdigi savas cephelerinden sonra Cumhurbaskani olarak
gecirdigi yillar ona bir tecrit yasantisi gibi geliyor, cok sevdigi
halkindan ve sade bir vatandas yasamindan uzaklastigini dusunuyordu.
13.PAPA`NIN TEMSILCISINE ELBISE
Kiyafet Kanunu cercevesinde tum din adamlarinin dini kiyafetleriyle
sokaga
cikmalari yasaklaninca, Monsenyor Roncalli`ye kendi terzisi Kemal
Milasli eliyle bir koleksiyon hazirlatti.
14.KENDISI TIRAS OLMAZDI.
Sabah kahvaltilariyla arasi hic hos degildi.Yataktan kalkar kalkmaz
odasindaki divanin uzerine bagdas kurarak oturur, gunun ilk kahvesini
sigarasini icerdi.Bir ozelligi de kendi kendine tiras olmamasiydi.
15.DUZEN TAKINTISI VARDI
Evinde ,cevresinde hatta konuk oldugu evlerde bile egri duran esyalari
duzeltmeden rahat edemezdi.
16.HOSGORULU LIDER
Koylunun birinin gazete kagidina sardigi tutunu icmeye calisirken eli
yanmis,"Alin bunu kendi icsin" diyerek Ataturk`e kufretmisti.Mahkemeye
cikarilacakti. Ataturk olayi dinledikten sonra "Onu mahkemeye
vereceginize
dogru durust sigara icmesini temin edin" dedi.
17.SIGARA PAZARLIGI
Hastaliginin baslangicinda kendisini muayene eden Dr.Fissinger gunde kac
paket sigara ictigini sormus, Ataturk "sekiz" demisti. Doktor bunu gunde
bir
pakete indirmesi gerektigini soyleyince gulumseyerek cevap vermisti:"Ben
zaten bir paket iciyorum. Bundan sonra bunu sizin izninizle yapacagim".
18."BU NASIL HALKCILIK?"
Bir sabah milletvekilleri ile trene binmisti.Konduktorun
milletvekillerinden
bilet parasi almamasina sasirmis nedenini sormustu.Trenin
milletvekillerine
bedava oldugunu ogrenince epey sinirlenmis, "Ne de guzel halkcilik ama"
demisti.
19."LAIKLIK ADAM OLMAKTIR!"
Ilk mecliste bir oturum sirasinda uyelerden biri laikligin ne manaya
geldigini anlamadigini soyleyince Gazi cok sinirlenmis ve elini kursuye
vurarak bir din bilgini olan uyeye cevap vermisti: "Adam olmak demektir
hocam,adam olmak!"
20.KURBANLARI BAGISLARDI
Gittigi yurt gezilerinde kendisi icin kurban edilen hayvanlara bakamaz
boyle
durumlarda sirtini doner yada kesilmelerini engellerdi.
21.YABANCI DILE MERAKI
Askeri lisede ogrenmeye basladigi Fransizca'yi sonraki yillarda
gelistirdi.
Zengin bir kelime bilgisi vardi. Konusurken araya Fransizca sozcukler de
eklerdi.
22.FASULYESINE POKER
Kumardan hoslanmaz ama arkadaslariyla fasulyesine poker oynardi.Oyun
sonunda
kazandiklarini iade ederdi.
23.KAN GORMEYE DAYANAMAZDI
Cephelerde dusmanla gogus goguse savasmis biri olarak en ilginc ozelligi
savas meydanlari disinda kan gorunce fenalasmasiydi.
24.KULAKLARI DUYAN TEK KISI.
Fransiz tarihcisi Herriot Ankara`ya geldiginde Gazi`nin kulaklarinin
duyuyor
olmasina sasirmis anilarinda bunu espirili bir dille anlatmisti: "T.C`de
bir
tane kulaklari duyan kisi var onu da Cumhurbaskani yapmislar".
25.BIR RICASI BAS ACTIRDI
Bir gun halk arasinda dolasirken carsafli bir kadina rastlamis, "Hafiz
Hanim
benim hatirim icin basindaki ortuyu acar misin?" diye sormustu. Kadin bas
ortusunu acarak , Ataturk`un onunde egildi ve ellerini optu.
26.BILARDO VE YUZME
Sportmen kisiligi vardi. Her gun at biner , yuzmeye gider ve bilardo
oynardi.
27.EN BASARILI DERS.
Egitim hayati boyunca en basarili dersi matematikti. Pozitif bilimlere
ilgisi hayati boyunca surdu.
28.YAGCILARA GECIT YOK
Yagcila cok kizardi Bir aksam sofrasida kendisine gereksiz sekilde
iltifat
eden Abdulhak Hamit`e mudahale etti.
29.SON YILBASI GECESI
1937`yi 1938`e baglayan son yilbasi gecesini Disisleri Bakani Tevfik
Rustu
Aras ile bas basa gecirmisti. O gece dolabindaki bazi elbiseleri bakana
hediye etmisti.
30.KOSKTEKI GUVERCINLIK
Kuslari cok severdi.Cankaya Kosku`nde ozel bir bakicinin ilgilendigi
guvercinligi vardi
Ataturk" hitabini ilk kez donemin Turk Dil Kurumu Baskani bir
konusmasinda
kullanmis, Mustafa Kemal de cok begenerek soyadi olarak almisti.Kendisine
Ata" diye hitap edilmesinden hic hoslanmazdi.
2.EN SEVDIGI YEMEK
Manastir Askeri Lisesi yillarindan kalan bir aliskanlikla hayati boyunca
en
sevdigi yemek kuru fasulye ve pilav olarak kaldi. Tatliya duskun degildi
ama
cani istediginde cok sevdigi gul recelini tercih ederdi.
3.EN BUYUK HAYALI DUNYA TURUNA CIKMAKTI
Omru yetseydi bir dunya turuna cikip Turk dili ve tarihi uzerindeki
calismalarini genisletmek en buyuk hayaliydi.
4.BASUCU KITABI "CALIKUSU" YDU.
Binlerce kitabi vardi.Ama bunlarin arasinda bir tanesini hayati boyunca
hatta cephede bile basucundan ayirmadi. Resat Nuri Guntekin'in unlu
Calikusu" romanini hep yaninda tasir, her gun rastgele bir yerinden
acar,
birkac sayfa okurdu.
5.KABUL SALONUNDAKI AT YAVRUSU
Atlardan sonra en sevdigi hayvan kopekti. "Fox" adini verdigi kopegi,
Gazi`nin yataginin ayak ucunda uyurdu. Hayvanlara duskunlugu o dereceydi
ki
bir gun misafirlerinin de gorebilmesi icin yeni dogmus bir tayla
annesinin
Cankaya Kosku kabul salonuna getirilmesini bile emretmisti.
6.TAM BIR SALON ADAMI
En sevdigi dans valsti. Muzik zevki cesitlilik gosteriyordu.Klasik Bati
muzigi disinda Anadolu ezgilerini de severek dinlerdi.
7.GOMLEKLERININ TUMU BEYAZDI
Gomleklerinin hepsi beyazdi. Bu gomlekler ilk yillarda Isvicre`de ozel
olarak dikilirken sonra yerli mali kullanma kampanyasina onculuk
edebilmek
icin Beyoglu`nda bir terziye diktirilmeye baslanmisti.
8.DOLABINDA LACIVERTE YER YOKTU
Takim elbiselerinin tasarimlarini hep kendisi cizerdi.Lacivert takim
giymeyi
sevmezdi.
9.OLCULERI
Boyu 1.74 idi.Hayatinin son donemlerine kadar 76 olan kilosu hastaliginin
ilerlemeye baslamasiyla 46'ya kadar dusmustu. 43 numara siyah rugan
ayakkabi
giyerdi.
10.RUMELI SIVESI
Ozenli ve temiz bir Turkce konusurdu. Ancak bazi kelimeleri Rumeli
sivesiyle
telaffuz ederdi.
11.HAZIN BIR HIKAYE
Hayatinda bir donem cok onemli yer tutan Mustafa Kemal`in evlenmesinden
sonra hayatina trajik bir sekilde son veren Fikriye Hanim`in mezarinin
nerede oldugu bilinmiyor.
12.CUMHURBASKANLIGINDAN SIKILIYORDU.
Hayatinin cogunu gecirdigi savas cephelerinden sonra Cumhurbaskani olarak
gecirdigi yillar ona bir tecrit yasantisi gibi geliyor, cok sevdigi
halkindan ve sade bir vatandas yasamindan uzaklastigini dusunuyordu.
13.PAPA`NIN TEMSILCISINE ELBISE
Kiyafet Kanunu cercevesinde tum din adamlarinin dini kiyafetleriyle
sokaga
cikmalari yasaklaninca, Monsenyor Roncalli`ye kendi terzisi Kemal
Milasli eliyle bir koleksiyon hazirlatti.
14.KENDISI TIRAS OLMAZDI.
Sabah kahvaltilariyla arasi hic hos degildi.Yataktan kalkar kalkmaz
odasindaki divanin uzerine bagdas kurarak oturur, gunun ilk kahvesini
sigarasini icerdi.Bir ozelligi de kendi kendine tiras olmamasiydi.
15.DUZEN TAKINTISI VARDI
Evinde ,cevresinde hatta konuk oldugu evlerde bile egri duran esyalari
duzeltmeden rahat edemezdi.
16.HOSGORULU LIDER
Koylunun birinin gazete kagidina sardigi tutunu icmeye calisirken eli
yanmis,"Alin bunu kendi icsin" diyerek Ataturk`e kufretmisti.Mahkemeye
cikarilacakti. Ataturk olayi dinledikten sonra "Onu mahkemeye
vereceginize
dogru durust sigara icmesini temin edin" dedi.
17.SIGARA PAZARLIGI
Hastaliginin baslangicinda kendisini muayene eden Dr.Fissinger gunde kac
paket sigara ictigini sormus, Ataturk "sekiz" demisti. Doktor bunu gunde
bir
pakete indirmesi gerektigini soyleyince gulumseyerek cevap vermisti:"Ben
zaten bir paket iciyorum. Bundan sonra bunu sizin izninizle yapacagim".
18."BU NASIL HALKCILIK?"
Bir sabah milletvekilleri ile trene binmisti.Konduktorun
milletvekillerinden
bilet parasi almamasina sasirmis nedenini sormustu.Trenin
milletvekillerine
bedava oldugunu ogrenince epey sinirlenmis, "Ne de guzel halkcilik ama"
demisti.
19."LAIKLIK ADAM OLMAKTIR!"
Ilk mecliste bir oturum sirasinda uyelerden biri laikligin ne manaya
geldigini anlamadigini soyleyince Gazi cok sinirlenmis ve elini kursuye
vurarak bir din bilgini olan uyeye cevap vermisti: "Adam olmak demektir
hocam,adam olmak!"
20.KURBANLARI BAGISLARDI
Gittigi yurt gezilerinde kendisi icin kurban edilen hayvanlara bakamaz
boyle
durumlarda sirtini doner yada kesilmelerini engellerdi.
21.YABANCI DILE MERAKI
Askeri lisede ogrenmeye basladigi Fransizca'yi sonraki yillarda
gelistirdi.
Zengin bir kelime bilgisi vardi. Konusurken araya Fransizca sozcukler de
eklerdi.
22.FASULYESINE POKER
Kumardan hoslanmaz ama arkadaslariyla fasulyesine poker oynardi.Oyun
sonunda
kazandiklarini iade ederdi.
23.KAN GORMEYE DAYANAMAZDI
Cephelerde dusmanla gogus goguse savasmis biri olarak en ilginc ozelligi
savas meydanlari disinda kan gorunce fenalasmasiydi.
24.KULAKLARI DUYAN TEK KISI.
Fransiz tarihcisi Herriot Ankara`ya geldiginde Gazi`nin kulaklarinin
duyuyor
olmasina sasirmis anilarinda bunu espirili bir dille anlatmisti: "T.C`de
bir
tane kulaklari duyan kisi var onu da Cumhurbaskani yapmislar".
25.BIR RICASI BAS ACTIRDI
Bir gun halk arasinda dolasirken carsafli bir kadina rastlamis, "Hafiz
Hanim
benim hatirim icin basindaki ortuyu acar misin?" diye sormustu. Kadin bas
ortusunu acarak , Ataturk`un onunde egildi ve ellerini optu.
26.BILARDO VE YUZME
Sportmen kisiligi vardi. Her gun at biner , yuzmeye gider ve bilardo
oynardi.
27.EN BASARILI DERS.
Egitim hayati boyunca en basarili dersi matematikti. Pozitif bilimlere
ilgisi hayati boyunca surdu.
28.YAGCILARA GECIT YOK
Yagcila cok kizardi Bir aksam sofrasida kendisine gereksiz sekilde
iltifat
eden Abdulhak Hamit`e mudahale etti.
29.SON YILBASI GECESI
1937`yi 1938`e baglayan son yilbasi gecesini Disisleri Bakani Tevfik
Rustu
Aras ile bas basa gecirmisti. O gece dolabindaki bazi elbiseleri bakana
hediye etmisti.
30.KOSKTEKI GUVERCINLIK
Kuslari cok severdi.Cankaya Kosku`nde ozel bir bakicinin ilgilendigi
guvercinligi vardi
