Kapı
1. Türk lehçeleriyle ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğru değildir?
A) XI. yüzyıldan sonra Oğuzca Anadolu, Azerbeycan, İran'da geniş bir alana yayılır.
B) Oğuzca ilk ürünlerini on üçüncü yüzyılda verir.
C) Osmanlı egemenliğinin başlamasıyla Oğuzca, Anadolu ve Azeri lehçelerine ayrılır.
D) İlk İslamî ürünler Azeri lehçesiyle verilir.
E) Anadolu Türkçesi Halk, Divan edebiyatı olmak üzere iki koldan oluşumunu sürdürür.
2. Aşağıdakilerden hangisi sözlü edebiyat'ın özelliklerinden biri değildir?
A) Uyak, yarım uyaktır; cinaslardan, rediflerden yararlanılır.
B) Bu veriler anonimdir.
C) Başlangıçta söyleyeni bilinse de zamanla bu ürünler, halkın ortak malı olur.
D) Konular, günübirlik yaşamdan alınır.
E) Düz yazıyla önemli ürünler verilir.
3. Aşağıdakilerden hangisinde "Kutadgu Bilig'de değinilmemiştir?
A) Din - felsefe - edebiyat
B) Eğitim - öğretim - bilim
C) Devlet - siyaset - yasa - töre
D) Erdemlilik - görgü kuralları
E) Arapça'nın yetersizliği - Türkçe'nin zenginliği
4. "1069 - 1970'te tamamlanıp dönemin hkümüdarına sunulmuştur. Eski Doğu ve Hint eserlerini bu kitap 'alegorik' olup, atasözleri, bilgece deyimlerle süslenmiş, dört kişi arasında geçen diyaloglu bir sahne oyununa benzer."
Bu parçada söz edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Atabet'ül Hakayık - Edip Ahmet
C) Divan ü Lügat'it Türk - Kaşgarlı Mahmut
D) Divan - ı Hikmet - Ahmet Yesevi
E) E) Muhakemetü'l Lügateyn - Ali Şir Nevaî
5. "Türk dili'nin Arap dilinden geri kalmadığı belli olsun diye kullanılmakta olan sözcüklerle bırakılmış olan sözcükleri bu kitapta birlikte yazmak ara sıra içime doğar dururdu..."
Bu sözleri söyleyen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Atabetü'l Hakayık - Edip Ahmet
C) Divan ü Lügat't Türk - Kaşgarlı Mahmut
D) Divan - ı Hikmet Ahmet Yesevi
E) Bakırgan Kitabı - Süleyman Ata
6. "Kutadgu Bilig'den sonra Kaşgar diliyle yazılmış ikinci önemli eserdir, manzumdur. On ikinci yüzyılda verilen bu eser, kişinin İslam inançları çerçevesinde, terbiyesini, eğitim - öğretimini işleyen bir ahlâk kitabıdır."
Bu parçada sözü edileneser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Risaletü'n Nushiyye - Yunus Emre
C) Divan ü Lügat'i Türk - Kaşgarlı Mahmut
D) Atabetü'l Hakayık - edip Ahmet
E) Divan - ı Hikmet - Ahmet Yesevi
7. 'Divan ü Lügatit Türk' için yapılan aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğru değildir?
A) Tarih, coğrafya, dilbilim, edebiyatı ilgilendirdiği
B) 300'e yakın atasözü, 240 kadar şiir örneği bulundurduğu
C) Oldukça güzel beyit, dörtlük, hikmet, seci örnekleri verdiği
D) Türk dilinin yapısı, dilbilgisi kuralları, Türklerin yaşamı konularında ilk önemli kaynak olduğu
E) İslami inancı yaymaya çalıştığı
8. Edip Ahmet atım edep, pend sözüm
Sözüm bunda kalur barur bu özüm
Kalür küz, keçer yaz, baru; bu ömür
Tüketür ömürni bu yazım küzüm
Edip Ahmet sözüm öğüttür
Özüm göçer, sözüm kalır
Yaz geçer, güz gelir, ömür biter
Yazım, güzüm ömrüm tüketir
Bu dörtlükten aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Yoğun, derinlik, çoşkun olduğu
B) Arapça, Farsça sözcükler kullanılmaya başlandığı
C) İlk İslâm ürünlerden olduğu
D) Mani biçimi uyaklandığı
F) E) Yarım uyak kullanıldığı
9. 'Kutadgu Bilig' için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bir ahlâk kitabı olduğu
B) Bir siyasetname, ansiklopedi olduğu
C) Beyit sayısının sonradan eklenerek 6645'i bulduğu
D) Aruz ölçüsüyle yazıldığı
E) Haksızlıklara başkaldırmayı önerdiği
10. "Yesevi tarikatındaki dervişlerin şiirlerini toplayan eserlerdir. Hikmeti söyleyenler, adlarını belirtmedikleri için eser anonimdir. Hikmetler dinsel, ulusal niteliklidir. Bu şiirler coşkusuz, kuru şiirlerdir."
Yukarıda sözü edilen eser, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atabetü'l Hakayık B) Kutadgu Bilig
C) Divan - ı Hikmet D) Şecere - i Ensab
E) Yunus Divanı
11. 'Divan ü Lügat'ıt Türk' için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bir dilbilgisi kitabı olduğu
B) Türk lehçeleriyle ilgilenmediği
C) Zengin bir edebiyat antolojisi olduğu
D) Ulusal bilinçle yazıldığı
E) Birçok bilim dalını ilgilendiren bilgiler bulundurduğu
12. 'Atabetü'l Hakayık'ı anlatan aşağıdaki özelliklerden hangisi doğru değildir?
A) Girişi 'kaside' biçiminde uyaklanmıştır.
B) Asıl konunun anlatıldığı bölümler 'mani' biçiminde uyaklanmıştır.
C) Ölçü, heceyi andıran aruzun özel bir kalıbıdır.
D) Beyit nazım birimiyle yazılmıştır.
E) Sanatsal yönden sıradan bir eserdir.
13. Aşağıdakilerden hangisi 'Kutadgu Bilig' için söylenemez?
A) Mesnevi biçiminde yazılmıştır.
B) Arapça, Farsça sözcükler ilk kez bu eserde görülür.
C) 58 başlık altında toplanmış 6425 beyittir.
D) Ölçü, hece ölçüsüdür.
E) Eserde, geleneksel Türk şiirinin özelliklerini yansıtan 173 dörtlük vardır.
14. "!072 yılında bitirilip dönemin Abbasi halifesine sunulmuştur. Türkçenin Arapça kadar zengin olduğunu kanıtlamaya çalışır. 7n500 Türkçe sözcüğe Arapça karşılık veren bir sözlüktür."
Bu eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan'ü Lügatit Türk - Kaşgarlı Mahmut
B) Divan - ı Hikmet - ahmet Yesevi
C) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
D) Hadikatü's Süeda - Fuzuli
E) Atabetü'l Hakayık - Edip Ahmet
15. Aşağıdakilerden hangisi 'Kutadgu Bilig'in bir özelliği değildir?
A) Dört kişi arasında geçen 'diyaloglu' bir sahne oyununa benzer.
B) Hükümdar, vezir, vezirin oğlu ve zahit (sofu) dört temsilciden başka ikinci dereceden insanlara da rastlanılır.
C) Hükümdarı övmek amacıyla yazılmıştır.
D) Dört kişilik konuşturularak ideal insan ve devletin nasıl olması gerektiği vurgulanır.
E) Yöneten, yönetilenlerin görevleri belirtilir.
A) XI. yüzyıldan sonra Oğuzca Anadolu, Azerbeycan, İran'da geniş bir alana yayılır.
B) Oğuzca ilk ürünlerini on üçüncü yüzyılda verir.
C) Osmanlı egemenliğinin başlamasıyla Oğuzca, Anadolu ve Azeri lehçelerine ayrılır.
D) İlk İslamî ürünler Azeri lehçesiyle verilir.
E) Anadolu Türkçesi Halk, Divan edebiyatı olmak üzere iki koldan oluşumunu sürdürür.
2. Aşağıdakilerden hangisi sözlü edebiyat'ın özelliklerinden biri değildir?
A) Uyak, yarım uyaktır; cinaslardan, rediflerden yararlanılır.
B) Bu veriler anonimdir.
C) Başlangıçta söyleyeni bilinse de zamanla bu ürünler, halkın ortak malı olur.
D) Konular, günübirlik yaşamdan alınır.
E) Düz yazıyla önemli ürünler verilir.
3. Aşağıdakilerden hangisinde "Kutadgu Bilig'de değinilmemiştir?
A) Din - felsefe - edebiyat
B) Eğitim - öğretim - bilim
C) Devlet - siyaset - yasa - töre
D) Erdemlilik - görgü kuralları
E) Arapça'nın yetersizliği - Türkçe'nin zenginliği
4. "1069 - 1970'te tamamlanıp dönemin hkümüdarına sunulmuştur. Eski Doğu ve Hint eserlerini bu kitap 'alegorik' olup, atasözleri, bilgece deyimlerle süslenmiş, dört kişi arasında geçen diyaloglu bir sahne oyununa benzer."
Bu parçada söz edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Atabet'ül Hakayık - Edip Ahmet
C) Divan ü Lügat'it Türk - Kaşgarlı Mahmut
D) Divan - ı Hikmet - Ahmet Yesevi
E) E) Muhakemetü'l Lügateyn - Ali Şir Nevaî
5. "Türk dili'nin Arap dilinden geri kalmadığı belli olsun diye kullanılmakta olan sözcüklerle bırakılmış olan sözcükleri bu kitapta birlikte yazmak ara sıra içime doğar dururdu..."
Bu sözleri söyleyen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Atabetü'l Hakayık - Edip Ahmet
C) Divan ü Lügat't Türk - Kaşgarlı Mahmut
D) Divan - ı Hikmet Ahmet Yesevi
E) Bakırgan Kitabı - Süleyman Ata
6. "Kutadgu Bilig'den sonra Kaşgar diliyle yazılmış ikinci önemli eserdir, manzumdur. On ikinci yüzyılda verilen bu eser, kişinin İslam inançları çerçevesinde, terbiyesini, eğitim - öğretimini işleyen bir ahlâk kitabıdır."
Bu parçada sözü edileneser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Risaletü'n Nushiyye - Yunus Emre
C) Divan ü Lügat'i Türk - Kaşgarlı Mahmut
D) Atabetü'l Hakayık - edip Ahmet
E) Divan - ı Hikmet - Ahmet Yesevi
7. 'Divan ü Lügatit Türk' için yapılan aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğru değildir?
A) Tarih, coğrafya, dilbilim, edebiyatı ilgilendirdiği
B) 300'e yakın atasözü, 240 kadar şiir örneği bulundurduğu
C) Oldukça güzel beyit, dörtlük, hikmet, seci örnekleri verdiği
D) Türk dilinin yapısı, dilbilgisi kuralları, Türklerin yaşamı konularında ilk önemli kaynak olduğu
E) İslami inancı yaymaya çalıştığı
8. Edip Ahmet atım edep, pend sözüm
Sözüm bunda kalur barur bu özüm
Kalür küz, keçer yaz, baru; bu ömür
Tüketür ömürni bu yazım küzüm
Edip Ahmet sözüm öğüttür
Özüm göçer, sözüm kalır
Yaz geçer, güz gelir, ömür biter
Yazım, güzüm ömrüm tüketir
Bu dörtlükten aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Yoğun, derinlik, çoşkun olduğu
B) Arapça, Farsça sözcükler kullanılmaya başlandığı
C) İlk İslâm ürünlerden olduğu
D) Mani biçimi uyaklandığı
F) E) Yarım uyak kullanıldığı
9. 'Kutadgu Bilig' için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bir ahlâk kitabı olduğu
B) Bir siyasetname, ansiklopedi olduğu
C) Beyit sayısının sonradan eklenerek 6645'i bulduğu
D) Aruz ölçüsüyle yazıldığı
E) Haksızlıklara başkaldırmayı önerdiği
10. "Yesevi tarikatındaki dervişlerin şiirlerini toplayan eserlerdir. Hikmeti söyleyenler, adlarını belirtmedikleri için eser anonimdir. Hikmetler dinsel, ulusal niteliklidir. Bu şiirler coşkusuz, kuru şiirlerdir."
Yukarıda sözü edilen eser, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atabetü'l Hakayık B) Kutadgu Bilig
C) Divan - ı Hikmet D) Şecere - i Ensab
E) Yunus Divanı
11. 'Divan ü Lügat'ıt Türk' için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bir dilbilgisi kitabı olduğu
B) Türk lehçeleriyle ilgilenmediği
C) Zengin bir edebiyat antolojisi olduğu
D) Ulusal bilinçle yazıldığı
E) Birçok bilim dalını ilgilendiren bilgiler bulundurduğu
12. 'Atabetü'l Hakayık'ı anlatan aşağıdaki özelliklerden hangisi doğru değildir?
A) Girişi 'kaside' biçiminde uyaklanmıştır.
B) Asıl konunun anlatıldığı bölümler 'mani' biçiminde uyaklanmıştır.
C) Ölçü, heceyi andıran aruzun özel bir kalıbıdır.
D) Beyit nazım birimiyle yazılmıştır.
E) Sanatsal yönden sıradan bir eserdir.
13. Aşağıdakilerden hangisi 'Kutadgu Bilig' için söylenemez?
A) Mesnevi biçiminde yazılmıştır.
B) Arapça, Farsça sözcükler ilk kez bu eserde görülür.
C) 58 başlık altında toplanmış 6425 beyittir.
D) Ölçü, hece ölçüsüdür.
E) Eserde, geleneksel Türk şiirinin özelliklerini yansıtan 173 dörtlük vardır.
14. "!072 yılında bitirilip dönemin Abbasi halifesine sunulmuştur. Türkçenin Arapça kadar zengin olduğunu kanıtlamaya çalışır. 7n500 Türkçe sözcüğe Arapça karşılık veren bir sözlüktür."
Bu eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan'ü Lügatit Türk - Kaşgarlı Mahmut
B) Divan - ı Hikmet - ahmet Yesevi
C) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
D) Hadikatü's Süeda - Fuzuli
E) Atabetü'l Hakayık - Edip Ahmet
15. Aşağıdakilerden hangisi 'Kutadgu Bilig'in bir özelliği değildir?
A) Dört kişi arasında geçen 'diyaloglu' bir sahne oyununa benzer.
B) Hükümdar, vezir, vezirin oğlu ve zahit (sofu) dört temsilciden başka ikinci dereceden insanlara da rastlanılır.
C) Hükümdarı övmek amacıyla yazılmıştır.
D) Dört kişilik konuşturularak ideal insan ve devletin nasıl olması gerektiği vurgulanır.
E) Yöneten, yönetilenlerin görevleri belirtilir.
